Każde dziecko ze spektrum autyzmu jest jak płatek śniegu – wyjątkowe i niepowtarzalne. Stworzyliśmy tą stronę po to, aby pielęgnować i rozwijać indywidualne zasoby dzieci z ASD.
W ramach pracy terapeutycznej nie chcemy zmieniać dzieci – chcemy zmieniać jego otoczenie tak, aby żyło mu się łatwiej.
Psycholog dziecięcy
Właściciel Lucky Mind
Przeczytaj nasz krótki poradnik – dowiesz się, do jakich instytucji możesz się zgłosić, aby uzyskać pomoc.
W 1994 roku Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) opracowała Międzynarodową Statystyczną Klasyfikację Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD – 10. W Polsce Klasyfikacja obowiązuje od 1996 roku i jest nadal aktualna.
Obecnie trwają prace nad powstaniem kolejnej edycji czyli ICD – 11. W Polsce nowa klasyfikacja będzie obowiązywać od stycznia 2022 roku. Ponieważ obraz zaburzeń ze spektrum autyzmu jest bardzo niejednolity a w związku z tym – nieczytelny, diagnoza może różnić się w zależności od ośrodka, który go prowadzi.
Według ICD 10, autyzm znajduje się w rozdziale:
Obserwację i diagnozę dziecka z ASD prowadzi się na podstawie jasnych kryteriów:
Nieprawidłowy lub upośledzony rozwój, wyraźnie widoczny przed 3. rokiem życia, powinien wystąpić w co najmniej jednym z obszarów:
Autyzm dziecięcy to rodzaj całościowego zaburzenia rozwojowego charakteryzującego się:
Obok tych specyficznych cech diagnostycznych występuje często szereg innych objawów, takich jak: fobie, zaburzenia snu i odżywiania, napady złości i (auto)agresji.
Autyzm atypowy różni się od autyzmu dziecięcego wiekiem, w którym się pojawia, bądź niespełnianiem wszystkich trzech wspomnianych kryteriów diagnostycznych. Kategorię tę należy stosować wówczas, gdy nieprawidłowy lub wadliwy rozwój pojawia się dopiero po trzecim roku życia oraz brak jest widocznych odchyleń od normy w jednym lub dwu z trzech zakresów wymaganych dla rozpoznania autyzmu (mianowicie interakcji społecznych, komunikacji oraz zachowania, które jest ograniczone, stereotypowe, powtarzające się), mimo charakterystycznych zaburzeń w pozostałych. Autyzm atypowy występuje najczęściej u osób głęboko upośledzonych i u osób z ciężkim specyficznym zaburzeniem rozwojowym rozumienia mowy.
Stan ten opisywano dotychczas wyłącznie u dziewcząt. Po normalnym wczesnym okresie rozwoju następuje częściowa lub całkowita utrata mowy, umiejętności lokomocyjnych i posługiwania się rękami wraz z zahamowaniem wzrostu czaszki. Zaburzenie rozpoczyna się zwykle pomiędzy 7. a 24. miesiącem życia. Do charakterystycznych cech należą: zanikanie celowych ruchów rąk, stereotypie typu mycia rąk i hiperwentylacja. Rozwój społeczny i umiejętności zabawy zostają zahamowane, natomiast zainteresowania społeczne utrzymują się bez zmian. Około czwartego roku życia zaczyna rozwijać się ataksja tułowia i apraksja z następującymi często ruchami choreoatetycznymi. W efekcie prawie zawsze dochodzi do znacznego upośledzenia umysłowego.
Rodzaj głębokiego zaburzenia rozwojowego cechujący się początkowo zupełnie prawidłowym rozwojem i następującą potem – w okresie kilku miesięcy – pełną utratą uprzednio nabytych umiejętności w kilku sferach funkcjonowania. Zwykle towarzyszy im ogólna utrata zainteresowań otoczeniem, stereotypowe, powtarzające się manieryzmy ruchowe i podobne do autyzmu nieprawidłowości w zakresie interakcji społecznych i komunikacji. W niektórych przypadkach można wykazać związek zaburzenia z towarzyszącą mu encefalopatią, ale rozpoznanie należy stawiać na podstawie zmian zachowania.
Niedostatecznie zdefiniowana kategoria zaburzeń o wątpliwej wartości nozologicznej, przeznaczona dla dzieci znacznie upośledzonych umysłowo (IQ poniżej 35), które mają duże problemy z nadpobudliwością ruchową, uwagą i zachowaniami stereotypowymi. Dzieci te – jak się wydaje – nie odnoszą korzyści ze stosowania leków stymulujących (w przeciwieństwie do dzieci z prawidłowym IQ) i mogą reagować na nie ciężką reakcją dysforyczną (niekiedy z zahamowaniem psychoruchowym). W okresie młodzieńczym nadpobudliwość ruchowa ma tendencję do przechodzenia w obniżenie aktywności (co nie jest typowe dla dzieci z zaburzeniami hiperkinetycznymi o normalnej inteligencji). Zespołowi temu często towarzyszą różnorodne opóźnienia rozwojowe specyficzne albo globalne. Nie jest znany stopień zależności tego zaburzenia od niskiego IQ lub uszkodzenia mózgu.
Jest to zaburzenie o niepewnej wartości nozologicznej, charakteryzujące się takimi samymi nieprawidłowościami w zakresie interakcji społecznych jak autyzm, a także ograniczonym, stereotypowym repertuarem zainteresowań i aktywności.
Od autyzmu różni się ono przede wszystkim brakiem ogólnego opóźnienia lub upośledzenia rozwoju mowy i funkcji poznawczych. Zaburzeniu temu często towarzyszy wyraźna niezgrabność i tendencja do utrzymywania się zaburzeń w wieku młodzieńczym i w życiu dorosłym. W początkach wieku dojrzałego pojawiają się sporadycznie epizody psychotyczne.
Niemożliwe jest wykrycie autyzmu przed urodzeniem ani w pierwszych miesiącach życia. Nie ma testu medycznego, który pozwala na wykrycie autyzmu. Zaburzenie diagnozowane jest przez grupę specjalistów, na podstawie zachowania dziecka. Coraz więcej dzieci diagnozowanych jest bardzo wcześnie ok. 2 roku życia np za pomocą metody ADOS-2. Jest to dobra tendencja, ponieważ można bardzo wcześnie rozpocząć wspomaganie rozwoju dziecka.
Tak, statystyki wskazują, że na jedną dziewczynkę przypada średnio czterech chłopców. Nie znamy dokładnej przyczyny tego faktu, istnieje kilka wyjaśnień, ale żadne nie jest jeszcze do końca potwierdzone. Rozpowszechnienie autyzmu wzrasta, obecnie mówi się o jednym na 68 dzieci w USA, jednym na 150 w Europie. Coraz większe rozpowszechnienie autyzmu może być spowodowane wzrostem świadomości istnienia tego zaburzenia, zarówno wśród rodziców jak i wśród lekarzy.
Niektóre osoby z autyzmem mają ciężkie zaburzenia i potrzebują wiele pomocy w codziennym życiu, inne osoby są samodzielnymi uczniami, pracownikami, rodzicami. Każda osoba z autyzmem ma inne nasilenie zaburzeń, dlatego mówimy o spektrum zaburzeń autystycznych.
Autyzm ma się przez całe życie, zarówno w dzieciństwie jak i w dorosłości. Autyzm nie jest chorobą, ale zaburzeniem rozwoju, co oznacza, że osoba z autyzmem rozwija się i uczy się świata w inny sposób.
Dorośli z autyzmem – to bardzo różnorodna grupa ludzi. Osoby, które są na tzw. wysokofunkcjonującym krańcu spektrum (zespół Aspergera wiąże się z lżejszym natężeniem cech autyzmu) prowadzą niezależne życie, zakładają rodziny. Bardzo często są wspaniałymi specjalistami w zawodzie, który jest zgodny z ich zainteresowaniami i predyspozycjami. Istnieje też duża grupa dorosłych z silniejszymi objawami autyzmu, które mają większe trudności z uniezależnieniem się i pracą oraz dorośli z głębokimi zaburzeniami ze spektrum autyzmu, które wymagają stałej opieki innych.
Przyczyny autyzmu nie są znane, badane są różne grupy czynników ryzyka w tym też czynniki genetyczne. Wiadomo, że autyzm w pewnym stopniu wiąże się z dziedzicznością np. u bliźniąt jednojajowych dużo częściej obydwoje dzieci ma autyzm niż u bliźniąt dwujajowych. Dokładne mechanizmy nie są znane.
Od postawienia diagnozy prowadzi się bardzo intensywne programy terapii autyzmu, które polegają na pracy z psychologiem, pedagogiem specjalnym i innymi specjalistami. Terapia pomaga dziecku rozwijać jego potencjał, nadrabiać zaległości (zwłaszcza w rozwoju społecznym i komunikacji) i uczyć się umiejętności kluczowych dla jego wieku.
Czy „złoty standard” diagnozy autyzmu może mieć spory margines błędu? Czy naukowo zweryfikowane, wystandaryzowane narzędzie diagnozy może być czułe na subiektywne tendencje psychologa? Początkowy zachwyt niektórych specjalistów przechodzi w ostrożność a innych nawet – sceptycyzm. O tym nie mówi się głośno w „kuluarach” ale może ja rozpocznę dyskusję – jak bardzo wynik ADOS-2 zależny jest…
Bezpłatny poradnik dla rodziców i nauczycieli to zbiór dobrych praktyk i inspiracji, które pomogą zrozumieć potrzeby dzieci z ASD. W naszej publikacji znajdziecie wypowiedzi ekspertów, którzy dzielą się swoją wiedzą, opowiadają o doświadczeniach i metodach wspierających dzieci w nauce. Ten materiał pomoże Ci dostrzec trudności, wynikające ze spektrum autyzmu oraz wykorzystać mocne strony dziecka. Poradnik…
Wspólnie z Akademią Górnośląską w Katowicach zapraszamy na bezpłatny webinar: Fakty i mity na temat spektrum autyzmu – dylematy diagnostyczne. Spotkanie odbędzie się 13 kwietnia 2023r. o godz. 19:00, na platformie clickmeeting. Formularz zgłoszeniowy: https://forms.gle/g2eAXBZ6bc1D5137A Spotkanie organizowane jest jako zapowiedź kolejnej edycji konferencji Neuroróżnorodni, która już 21-22 kwietnia 2023! Szczegóły konferencji znajdziecie na stronie: https://lp.akademiagornoslaska.pl/neuroroznorodni_2023…
Złote narzędzie diagnozy – tak nazywany jest ADOS-2. Najbardziej znany i wiarygodny sposób, dzięki któremu określisz potrzeby swojego dziecka.
